Rolnictwo
Na terenie województwa prowadzi działalność 99 grup producentów rolnych, które zrzeszają ponad 2150 rolników. Są to grupy tzw. nieformalne, czyli nie zarejestrowane w rejestrze Wojewody. Z tej ilości 55 grup prowadzi działalność w produkcji roślinnej, 32 w produkcji zwierzęcej, 1 wyroby artystyczne (rękodzieło ludowe) a 11 działalność agroturystyczną. W naszym województwie funkcjonuje 317 indywidualnych gospodarstw agroturystycznych. W rejestrze wojewody zarejestrowanych jest 4 grupy producentów rolnych, w tym: 3 w produkcji roślinnej i 1 w produkcji zwierzęcej. Średnia przeciętna powierzchnia gospodarstwa towarowego wynosi ok. 10 ha.
Rolnictwo ekologiczne
Wspieranie rolnictwa ekologicznego
Obecnie w województwie świętokrzyskim produkcję metodami ekologicznymi prowadzi 1197 gospodarstw, z czego blisko 700 posiada certyfikat zgodności produkcji z zasadami rolnictwa ekologicznego
Produkcja ekologiczna jest prowadzona na powierzchni 10646 ha użytków rolnych.
Na terenie województwa powstały dwie grupy producentów metodami ekologicznymi:
· Nadnidziańskie Stowarzyszenie Producentów Rolnictwa Ekologicznego „EKONIDA” w Kijach
· Powiatowe Stowarzyszenie Producentów Rolnictwa Ekologicznego „EKOTEL” w Ostrowcu Świętokrzyskim.
Skupiają one głównie producentów warzyw i owoców metodami ekologicznymi. Grupy z powodzeniem występują na rynkach krajowych i zagranicznych, brały udział w największych targach rolnictwa ekologicznego BIOFACH w Niemczech, Międzynarodowe Targi „Polagra” w Poznaniu, Międzynarodowe Targi Żywności Ekologicznej „Ekogala” w Rzeszowie, itp.
Na szczególną uwagę zasługuje Ostrowieckie Stowarzyszenie Producentów Rolnictwa Ekologicznego „EKOTEL”, które zostało wpisane do rejestru w Urzędzie Marszałkowskim 20 maja 2009r. i działa w kategorii produkty rolnictwa ekologicznego.
W 2009 roku, w II edycji Konkursu na najlepsze gospodarstwo ekologiczne, organizowanego przez Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie, Gospodarstwo Pana Krzysztofa i Marianny Bednarz z Leszczkowa w gminie Lipnik, w powiecie opatowskim, zostało uznane przez Komisje Konkursową za najlepsze gospodarstwo w kraju, w kategorii ekologia i środowisko.
Rolnictwo ekologiczne jest najbardziej przyjazną środowisku produkcją rolniczą; przyczynia się do zachowania zasobów naturalnych oraz wytwarzania żywności zdrowej i najlepszej jakości; rolnictwo ekologiczne to obecnie bardzo popularna forma produkcji w krajach Unii Europejskiej.
Rolnictwo ekologiczne to system gospodarowania o możliwie zrównoważonej produkcji roślinnej i zwierzęcej w ramach gospodarstwa, bazujący na środkach pochodzenia biologicznego i mineralnego nieprzetworzonych technologicznie. W systemie tym wyklucza się stosowanie syntetycznych nawozów mineralnych, pestycydów, regulatorów wzrostu i syntetycznych dodatków do pasz. Z definicji tej wynika, że efektywność produkcji w gospodarstwach ekologicznych jest silnie uzależniona od jakości warunków siedliskowych kształtowanych przez czynniki naturalne.
Wprowadzenie w roku 1999 dotacji do kontroli gospodarstw ekologicznych oraz po wstąpieniu do UE, dotacji do powierzchni użytków rolnych i kosztów kontroli znacznie zdynamizowało proces tworzenia gospodarstw ekologicznych. W województwie świętokrzyskim liczba gospodarstw ekologicznych z certyfikatem wzrosła z 25 w 1997 roku, do 932 w roku 2007. W skali kraju. pod względem ilości gospodarstw ekologicznych nasz region zajmuje 4 miejsce. Najwięcej z nich położonych jest w powiatach: pińczowskim, kieleckim, starachowickim i ostrowieckim
Średnio na jedno gospodarstwo ekologiczne w roku 2006 przypadło 6200,00 złotych dotacji. Największe sumy trafiły do Włoszczowy (9418 zł), Sandomierza (7512 zł) oraz Skarżyska Kamiennej (6904 zł).
Zasadniczym celem rozwoju rolnictwa ekologicznego w województwie świętokrzyskim jest produkcja żywności o jak najwyższej jakości i wartości biologicznej, wolnych od syntetycznych środków ochrony roślin, nawozów syntetycznych, żywnościi nieskażonej przez GMO.
Produkcja ekologiczna jest prowadzona na powierzchni ponad 9000 ha użytków rolnych.
Wg oceny ŚODR w Modliszewicach około 5 % gospodarstw ekologicznych specjalizuje się w produkcji warzyw i roślin sadowniczych.
Aby sprostać wymaganiom rynku gospodarstwa ekologiczne muszą łączyć się w grupy producenckie. Aktualnie w naszym województwie w zakresie rolnictwa ekologicznego działają:
• Nadnidziańskie Stowarzyszenie Producentów Rolnictwa Ekologicznego „EKONIDA” – ekologiczne warzywa i owoce
• Powiatowe Stowarzyszenie Producentów Rolnictwa Ekologicznego „EKOTEL” w Ostrowcu Świętokrzyskim.
Ponadto na etapie rejestracji jest grupa producentów w powiecie koneckim i buskim a także działa kilka nieformalnych grup producentów warzyw lub owoców: borówki amerykańskiej, porzeczki czarnej, truskawki.
GMO. Czym są organizmy transgeniczne?
Organizmy zmodyfikowane genetycznie w skrócie GMO (ang. genetically modified organisms) lub organizmy transgeniczne to organizmy, których geny zostały celowo zmienione przez człowieka.
Modyfikacje, jakim podlegają organizmy można podzielić na trzy grupy:
• zmieniona zostaje aktywność genów naturalnie występujących w danym organizmie
• do organizmu wprowadzone zostają dodatkowe kopie jego własnych genów
• wprowadzany gen pochodzi z organizmu innego gatunku
Modyfikacje genetyczne budzące najwięcej kontrowersji to przeważnie wprowadzenie genów pochodzących z innych gatunków, które nadają modyfikowanemu organizmowi pożądaną cechę, nie występującą u niego naturalnie.
Główne zastosowania modyfikacji:
• zmodyfikowane mikroorganizmy są używane do produkcji pewnych substancji chemicznych, takich jak np. insulina
• modyfikowanie roślin pozwala dodać/wzmocnić cechy zwiększające opłacalność produkcji
Rekombinacja DNA i inne pokrewne techniki pozwalają tworzyć organizmy o odmiennych właściwościach niż macierzy gatunek. Pierwszy "GMO "został stworzony w 1973 przez Stanley Cohena i Herberta Boyer'a. Najczęściej modyfikowane rośliny: kukurydza, pomidory, soja, ziemniaki, bawełna, melony, tytoń.
